Vacature: word jij onze nieuwe Commercieel medewerker binnendienst? Klik hier voor meer info.
VGM-verantwoorde keuze van elektrische arbeidsmiddelen
VCA cursus
Inleiding en wetgeving
Het is maar hoe je er tegenaan kijkt. Op grond van de Arbowet is de werkgever verantwoordelijk voor arbeidsmiddelen die aan het personeel ter beschikking worden gesteld. ‘Er staat toch altijd een CE-keurmerk op?’, hoor ik u al zeggen. Als het goed is wel. Deze CE-markering is echter geen keurmerk, maar geeft aan dat het product is getest volgens Europese specificaties. Is het daarmee ook geschikt voor gebruik door uw monteurs?
Keuze van VGM-verantwoorde arbeidsmiddelen
Wat zijn VGM-verantwoorde arbeidsmiddelen, en hoe kom je tot een goede keuze? In het Arbobesluit staat onder meer dat een arbeidsmiddel voorzien moet zijn van een CE-markering, vergezeld van een EG-verklaring van overeenstemming en een gebruiksaanwijzing, alles overeenkomstig het van toepassing zijnde warenwetbesluit. Van gerenommeerde producenten mag je ervan uitgaan dat zij hun zaakjes goed voor elkaar hebben. Dan blijft over hoe een verantwoorde keuze te maken ten aanzien van gebruik en toepassingsgebied.
Inventariseren van de risico’s
Artikel 5 van de Arbowet vereist van elke werkgever een inventarisatie en evaluatie van de risico’s (RIE) en verlangt een plan van aanpak met maatregelen om deze risico’s te bestrijden. Het ligt voor de hand om in de RIE het werken met arbeidsmiddelen op te nemen, met daarbij onder andere het risico op trillings(over)belasting, geluidsbelasting en onjuist gebruik. Toch blijkt regelmatig dat dit in RIE’s niet zo expliciet staat vermeld. Los van het feit dat dit niet juist is gezien de wettelijke eisen, is dit een gemiste kans om tot een heldere en concrete VGM-doelstelling te komen: het inventariseren van de aanwezige arbeidsmiddelen en de toepassing ervan (denk bijvoorbeeld aan gebruik in besloten, vochtige en/of niet-explosieveilige ruimten). Hang er een termijn aan van bijvoorbeeld een jaar en de doelstelling is SMART gemaakt.
Het is handig om voor de inventarisatie een tabel op te stellen als volgt:
De geluidsbelasting is over het algemeen wel terug te vinden in de gebruiksaanwijzing. Iedereen weet zo langzamerhand wel dat hard geluid kan leiden tot ernstige gehoorbeschadiging en dat gehoorbescherming moet worden gedragen.
Bij de trillingsbelasting ligt dit wat anders. Naar verluidt staan ca. 1.000.000 werknemers (ca. 16 procent van de beroepsbevolking!) op de een of andere manier dagelijks bloot aan trillingen. Dit varieert van lichaamstrillingen bij chauffeurs van heftrucks, vrachtwagens, enzovoort tot hand-/armtrillingen bij het bedienen van machines. Beide soorten trillingen blijken schadelijk te zijn bij een hoge intensiteit en bij een lange blootstelling. Middels het Besluit Machines zijn fabrikanten en leveranciers daarom sinds 2005 verplicht om opgave te doen van trillingen als deze boven een bepaalde grenswaarde uitkomen (0,5 m/s2 bij lichaamstrillingen en 2,5 m/s2 bij hand-/armtrillingen).
Op internet kan de website www.vibration.db.umu.se/HavSok.aspx?lang=en de inventarisatie vergemakkelijken. Door middel van een uitgebreide zoekfunctie kan van veel producenten per type apparaat de gegevens met betrekking tot gewicht, geluids- en trillingsbelasting, enzovoort worden opgezocht; een echte aanrader.
Evaluatie van de risico’s
Na de inventarisatie te hebben afgerond, moet een evaluatie worden gemaakt. Indien uit de evaluatie volgt dat de belasting te hoog is, moet er worden gekeken naar een aanpak bij de bron: kan het proces of de werkmethode anders, kan de werkplek worden aangepast en last but not least kan er worden gekozen voor arbeidsmiddelen die minder belastend zijn voor de medewerker? Bij dit laatste kan ook de al eerder genoemde website een rol spelen.
Aanschaf, ingebruikname
- ontvangstcontrole (is het goede apparaat ontvangen, zit de gebruiksaanwijzing erbij, enzovoort);
- opname van het apparaat in het register van arbeidsmiddelen;
- eerste controle en identificatie van de keuringsvervaldatum.
Keuring
Procedures
- inventariseren in gebruik zijnde VGM-verantwoorde arbeidsmiddelen en PBM;
- inventariseren van de toepassing ervan;
- elimineren van risico’s;
- opnemen arbeidsmiddelen in inkoopregister;
- registratie voor ingebruikname (voorzien van keuringsstikker);
- instrueren gebruikers;
- tijdige herkeuring arbeidsmiddelen.