De RI&E (Risico-Inventarisatie & Evaluatie) is in 2025 verplicht voor alle werkgevers in Nederland met personeel in dienst, en sinds dit jaar zijn de regels flink aangescherpt. Zo moet je jouw RI&E vaker actualiseren, uitgebreider laten toetsen én verplicht medewerkers betrekken bij het proces. Toch blijkt in de praktijk dat veel organisaties dit nog niet volledig op orde hebben.
Werkgevers die nu geen actuele of getoetste RI&E kunnen overleggen, lopen het risico op boetes of sancties vanuit de Nederlandse Arbeidsinspectie. In dit artikel lees je wat er nú geldt, welke risico’s je niet mag vergeten en hoe V-Kam Education jou helpt om alsnog te voldoen aan de actuele wetgeving.
Is een RI&E wettelijk verplicht?
Ja. Werkgevers met personeel zijn wettelijk verplicht om een actuele RI&E op te stellen en te onderhouden (Arbowet, artikel 5). Bedrijven zonder RI&E riskeren boetes tot €4.500 van de Nederlandse Arbeidsinspectie. Uitzondering: eenmanszaken zonder personeel zijn vrijgesteld.
Wat is een RI&E?
Een RI&E (Risico-Inventarisatie en -Evaluatie) is een document waarin een werkgever alle gezondheids- en veiligheidsrisico’s op de werkvloer identificeert en evalueert. Het bevat ook een plan van aanpak om risico’s te beheersen en is verplicht volgens de Arbowet voor organisaties met personeel.
Waarom is een RI&E verplicht?
De RI&E helpt werkgevers om veilig en gezond werken te waarborgen. Volgens de Arbowet is dit verplicht zodra je personeel in dienst hebt. De Arbeidsinspectie ziet hierop toe.
Heb je meer dan 25 medewerkers in dienst? Dan moet jouw RI&E getoetst worden door een gecertificeerde kerndeskundige.
We hebben hier eerder een uitgebreid artikel over geschreven, die vind je via deze link.
Wat is er veranderd in 2025?
1. Toetsing door het aantal kerndeskundige
Op 6 november 2024 nam de Tweede Kamer een motie aan die het kabinet verzoekt om de toetsing van de RI&E te vereenvoudigen: één gecertificeerde kerndeskundige zou voortaan voldoende moeten zijn. De motie kreeg brede steun (94 van de 150 stemmen) en is ingediend om onnodige administratieve lasten te beperken.
Let op: deze wijziging is nog niet wettelijk doorgevoerd. Totdat het kabinet deze aanpassing omzet in regelgeving, blijft de huidige verplichting gelden: de RI&E moet worden getoetst door (minimaal) één gecertificeerde kerndeskundige, afhankelijk van de situatie.
Tip voor werkgevers: Houd deze ontwikkeling goed in de gaten. Als de versoepeling officieel wordt ingevoerd, bespaart dit kosten en administratieve last. Maar voor nu geldt de bestaande wetgeving.
2. Actualiteit RI&E
In 2025 is het belang van een actuele RI&E nog duidelijker in beeld. De wet schrijft niet exact voor hoe vaak je de RI&E moet vernieuwen, maar stelt wel dat deze moet aansluiten bij de actuele situatie op de werkvloer. Denk aan personeelswijzigingen, een nieuw type machine, verhuizing, grote verbouwing, het gebruik van andere (gevaarlijke) stoffen, nieuwe werkmethodes of veranderende risico’s.
In de praktijk hanteren veel organisaties tegenwoordig de volgende richtlijnen:
- De RI&E moet actueel zijn en aangepast worden zodra de situatie verandert. Hoewel de wet geen vaste termijn noemt, wordt in veel richtlijnen uitgegaan van een herziening elke 5 jaar. Jaarlijkse evaluatie is aanbevolen om te controleren of actualisatie nodig is.
- In risicovolle sectoren zoals de bouw, techniek of logistiek gelden vaak extra eisen vanuit opdrachtgevers of brancheorganisaties. Soms betekent dit dat er per project of jaarlijks een aparte toetsing of actualisatie van risico’s plaatsvindt, aanvullend op de RI&E.
Deze kortere cycli sluiten aan op de toenemende aandacht van de Nederlandse Arbeidsinspectie voor actuele risico’s, zoals psychosociale arbeidsbelasting, hybride werken en technologische veranderingen. In inspectierapporten en themabrieven benadrukt de Arbeidsinspectie dat werkgevers hun RI&E actueel moeten houden en moeten aanpassen bij veranderende werkomstandigheden.
Bron: Arboportaal, artikel 5, met name lid 4 voor actualisatieverplichtingen.
3. Nieuwe risico’s verplicht meenemen
De actualisatie van de RI&E vraagt in toenemende mate aandacht voor technologische en digitale ontwikkelingen. Denk bijvoorbeeld aan:
- Thuiswerken en hybride werkvormen
- Psychosociale arbeidsbelasting (PSA)
- Technologische en digitale risico’s, zoals langdurig beeldschermgebruik, cybersecurity of nieuwe thema’s zoals AI (kunstmatige intelligentie)
Veel bedrijven nemen deze onderdelen nog onvoldoende mee.
4. Actieve medewerkersbetrokkenheid verplicht
De Arbowet verplicht dat medewerkers actief worden betrokken bij het opstellen van de RI&E. Dit staat beschreven in artikel 13, lid 1 en 2. In 2025 controleert de Arbeidsinspectie hier strenger op. Je moet als werkgever dus aantonen dat er betrokkenheid is vanuit de organisatie – bijvoorbeeld via een preventiemedewerker, ondernemingsraad (OR) of andere vertegenwoordiging van werknemers.
Hoe vaak moet je een RI&E uitvoeren of actualiseren?
Een RI&E moet worden herzien bij wijzigingen in werkprocessen, arbeidsomstandigheden of wetgeving. Wettelijk is geen vaste herhalingsfrequentie bepaald, maar elke 3 tot 5 jaar is gangbare praktijk, mits er tussentijds geen relevante veranderingen optreden.
Veel bedrijven lopen achter: hoe zit dat bij jou?
Bij V-Kam Education horen we van cursisten regelmatig:
“We hebben een RI&E liggen, maar die is al jaren niet geactualiseerd.”
“Onze preventiemedewerker weet niet precies wat er van hem verwacht wordt.”
“We weten niet zeker of toetsing verplicht is in ons geval.”
Juist daarom is het belangrijk om te controleren of jouw organisatie op dit moment aan de wettelijke verplichtingen voldoet.
Lees in ons eerdere artikel ook hoe je zelf een RI&E maakt.
Wat gebeurt er als je geen RI&E hebt?
Zonder RI&E riskeert een werkgever een boete tot €4.500 van de Nederlandse Arbeidsinspectie. Bij arbeidsongevallen zonder RI&E kan aansprakelijkheid zwaarder wegen. Ook vervalt het recht op een vangnetregeling van de verzuimverzekering in sommige gevallen.
Hoe helpt V-Kam Education jouw organisatie vooruit?
V-Kam Education leidt medewerkers op die een sleutelrol vervullen wat betreft de RI&E. Hiervoor zijn de aanbevolen cursussen die wij aanbieden:
- 3-daagse opleiding Preventiemedewerker
Leer hoe je risico’s signaleert, de RI&E uitvoert en medewerkers betrekt. - Hogere Veiligheidskunde (HVK)
Voor professionals die verantwoordelijk zijn voor risicobeheersing, compliance en toetsing. - Basis Veiligheidskunde (BVK)
Krijg inzicht in arbeidsveiligheid, wetgeving en preventie. Ideaal als stevige basis voor het werken met de RI&E. - Middelbare Veiligheidskunde (MVK)
Voor wie in de praktijk veiligheidsvraagstukken oplost en wil doorgroeien naar een coördinerende of toezichthoudende rol in veiligheid. - KAM-coördinator opleiding
Leer hoe je kwaliteit, arbo en milieu integreert in jouw organisatie en borgt binnen een managementsysteem. Praktisch en direct toepasbaar. - Preventiemedewerker
Word een stevige gesprekspartner voor management en collega’s op het gebied van veiligheid en gezondheid. Met focus op signaleren en adviseren. - Incompany
Kies voor een incompany training op maat, afgestemd op jullie risico’s, sector en leerdoelen. Zo sluit de opleiding naadloos aan op de praktijk.
Twijfel je of jouw rol of kennisniveau past bij de huidige RI&E-verplichtingen?
Bij V-Kam Education denken we met je mee. Vraag vrijblijvend een intake aan. Dan kijken we samen welke opleiding of training het beste aansluit bij jouw functie of ambities.