Hoe vergroot je de impact van de preventiemedewerker?

Belangrijkste adviesvaardigheden van preventiemedewerkers

Een belangrijk onderdeel van de preventiemedewerker functieomschrijving is de competentie om advies te kunnen geven. Willem Jan geeft daarbij aan dat er een aantal essentiële vaardigheden zijn waarover een preventiemedewerker moet beschikken:

• Voorlichting geven: inhoudelijk en presentatievaardigheden
• Mensen aanspreken op houding en gedrag: communicatieve vaardigheden zijn belangrijk
• Kennis van belangrijkste risico’s en hiermee om kunnen gaan (al dan niet gedelegeerd) en het kunnen managen van de maatregelen die genomen worden; zorg dat er echt iets gebeurt

Is er onderscheid te maken in de adviesvaardigheden voor verschillende doelgroepen, zoals collega’s, de OR of PVT en het management? Willem Jan legt uit: ‘Het gemeenschappelijke element bij het adviseren aan al deze partijen is: wees objectief. Probeer op basis van feiten aan het werk te gaan. Daarmee houd je het uiteindelijk het langste vol, dat is van toepassing op alle doelgroepen. Hierbij geldt:

• Presenteren en overtuigingskracht zijn zeer belangrijk
• Kennis: weet waarover je praat
• Wees ambassadeur: geef zelf het goede voorbeeld

Belangrijk bij alle doelgroepen is dat je kennis van zaken hebt. Bij het overtuigen van het management gebruik je andere technieken dan wanneer je iemand aanspreekt op veilig gedrag. Als iemand beschikt over de juiste competenties, kan diegene de verschillende personen aanspreken. Het gaat om empathisch vermogen.

Kruip als preventiemedewerker in de huid van het management

V-Kam Education leidt ook KAM-coördinatoren op. ‘Die cursisten schrijven een scriptie en mogen daarmee het management overtuigen. Het gaat om het in de huid kunnen kruipen van het management. Stel, je vraagt om een investering van €50.000. Het is dan belangrijk om je in te leven in het management: hoe kun je op dat moment iemand triggeren zodat hij of zij de gewenste stappen gaat zetten? Bijvoorbeeld: als we dit niet doen, staan we straks in de krant met een negatief bericht. Het gaat erom mensen te triggeren en daarna kun je het menselijke verhaal verder uitwerken. De eerste stap is: ken je management; kruip in hun huid en weet op welke punten je hen kunt overtuigen. Ook voor preventiemedewerkers is dit een belangrijke competentie.

Het management adviseren over lastige onderwerpen, zoals PSA en wetgeving

Preventiemedewerkers kunnen te maken krijgen met lastige onderwerpen, die buiten hun specialisme en kennisgebied liggen. Willem Jan adviseert preventiemedewerkers die hiermee te maken krijgen: ‘De eerste stap is inzicht krijgen of de organisatie ermee te maken heeft. Dan is onderzoek nodig. Je boodschap moet zo zijn dat de urgentie helder is en dat je opdracht krijgt om het onderzoek ook daadwerkelijk te (laten) doen. Het staat of valt met het duidelijk maken van het belang voor de organisatie.’

In de 1-daagse preventiemedewerker training zit veel afwisseling tussen theorie en praktijk. Ondanks het volle programma wordt er in de cursus kort aandacht besteed aan psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Ook de Arbowet rekent PSA tot het werkterrein van de preventiemedewerker.

Help preventiemedewerkers zich als zodanig te profileren

Uit onderzoek is gebleken dat veel preventiemedewerkers moeite hebben om zich binnen de organisatie te profileren. Willem Jan heeft hier een praktische oplossing voor: ‘Hang een bordje boven je bureau: Hier zit de preventiemedewerker. De preventiemedewerkers die zichtbaar zijn, krijgen veranderingen voor elkaar.’

Een aantal praktische tips voor een betere zichtbaarheid:

• Zorg dat je regelmatig met het management aan tafel zit
• Zorg voor een goed jaarplan
• Zorg dat je tijd en middelen krijgt
• Zorg dat je publiekelijk aanwezig bent
• Maak een rondje over de werkvloer of door de fabriek, doe een hesje aan

‘Zichtbaarheid en contact met organisatie; dit staat of valt ook met je eigen input. Het is eigenlijk gewoon jezelf verkopen: zorg dat je het netwerk hebt binnen je eigen organisatie. Zorg dat je resultaat boekt. Laat zien wat je bijdraagt. Bijvoorbeeld 10 procent meer arbeidsvreugde, minder ongevallen, beter bedrijfsresultaat doordat medewerkers efficiënter kunnen werken (voorbeeld: machines zijn veiliger afgesteld en daardoor kunnen we beter produceren). Maak het zichtbaar en meetbaar!’ adviseert Willem Jan. Bij de 3-daagse cursus preventiemedewerker komt dit aan bod bij behandeling van de Plan Do Act Check-cyclus (PDAC).

Tot waar reikt de verantwoordelijkheid van de preventiemedewerker?

Het is voor preventiemedewerker soms lastig om te bepalen in hoeverre zij verantwoordelijk gehouden kunnen worden en op welk punt een preventiemedewerker hulp van externen kan vragen. Ook hierop heeft Willem Jan een duidelijk antwoord: ‘De eindverantwoordelijke is altijd de directie. De grens ligt bij zorgen voor voorlichting, coördineren en onderzoeken. Dus: adviseren en regelen. Inschakelen van arbodeskundigen is belangrijk. In de Arbowet wordt het inschakelen van een deskundige “bijstand” genoemd. Dit komt in beide preventiemedewerker cursussen naar voren. Bijvoorbeeld: wat zijn verplichtingen voor de werkgever? Hierin wordt ook de deskundige genoemd, evenals voorlichting, etc. Ook gaan de trainingen in op de verplichtingen die voor de werknemer op het gebied van Arbo gelden, waaronder PBM (persoonlijke beschermingsmiddelen) gebruiken, beveiliging, het mijden van gevaar en samenwerken met de werkgever.

Opleidingseisen en kwaliteiten van een preventiemedewerker

Wanneer beschikt een preventiemedewerker over voldoende ervaring? ‘Dit is afhankelijk van de context. Een kantooromgeving met beperkte risico’s is echt anders dan een omgeving met grote risico’s. Het is sector- of bedrijfsspecifiek. Het werk- en denkniveau van een preventiemedewerker moet minimaal Mbo-plus zijn. Hbo-niveau is wenselijk. Dit niveau kan overigens ook verkregen zijn door werkervaring. Een preventiemedewerker beschikt over de volgende competenties:

• Een brede blik; geen tunnelvisie. De preventiemedewerker moet breder kunnen kijken, zeker als het gaat om preventie en risico’s
• Analytisch zijn. Als we hier zaken wijzigen, wat gebeurt er dan verder in het proces?
• Ook communicatieve vaardigheden zijn heel belangrijk. De preventiemedewerker is adviseur voor het management en de schakel naar de werkvloer. Hij of zij moet het verhaal kracht bij kunnen zetten. Helder communiceren is heel belangrijk

Preventiemedewerker cursussen bij V-Kam Education

V-Kam Education geeft zowel in company-trainingen als losse trainingen om preventiemedewerkers op te leiden of bij te scholen.

Preventiemedewerker cursus (1 dag): de 1-daagse preventiemedewerker training is bedoeld als een kennismaking. Een vertrekpunt waarna je uiteraard nog geen volleerd preventiemedewerker bent, maar alle aspecten waar je als preventiemedewerker mee in aanraking komt worden behandeld.

Preventiemedewerker opleiding (3 dagen): ‘Je kunt er eigenlijk wel 100 dagen in investeren; je bent nooit uitgeleerd,’ zegt Willem Jan, ‘maar met een opleiding van drie dagen kun je een goede start maken.’ Deze opleiding is met name geschikt voor grote organisaties en richt zich tevens op bedrijven waar meer risico’s zijn. In deze uitgebreide training wordt er onder meer een hele dag aandacht besteed aan de RI&E en wordt er gewerkt met de Burkhardt-theorie: 4 stappen over veilig gedrag (gedragsverandering):

1. Benadruk succes van veilig gedrag

2. Verminder de nadelen van veilig gedrag

3. Maak duidelijk wat de gevolgen zijn van onveilig gedrag

4. Maak het moeilijk om onveilig gedrag te vertonen

Wij verzorgen nu ook de preventiemedewerker cursus online. Wil jij kennis opdoen over jouw (toekomstige) rol als preventiemedewerker, dan nodigen we je graag uit voor de preventiemedewerker cursus in onze online classroom. Samen met medecursisten volg je de training via een livestream. Ieder vanaf de eigen (thuis)locatie.